Tapu ve miras uyuşmazlıkları, Türkiye’de en sık karşılaşılan ve çözümü çoğu zaman dava yoluna giden hukuki problemlerdendir. Bu sorunlar, özellikle miras kalan taşınmazların paylaşımı sırasında mirasçılar arasında çıkan anlaşmazlıklar ya da geçmişte yapılan hileli işlemler sebebiyle ortaya çıkar.

Bu rehberde, Türkiye genelinde görülen en yaygın tapu ve miras kaynaklı davaları örnek kararlar, kanun maddeleri ve uygulama bilgileriyle detaylıca açıklıyoruz.

Tapu ve Miras Uyuşmazlıkları Nelerdir?

Tapu ve miras uyuşmazlıkları, genel olarak şu durumlarda ortaya çıkar:

• Mirasçılar arasında taşınmaz paylaşımı konusunda anlaşmazlık çıkması
• Miras bırakan kişinin bazı taşınmazları gizlice devretmesi
• Hatalı veya sahte tapu tescilleri
• Taşınmazların hisseli kullanımı sırasında yaşanan fiili çatışmalar
• Tapusuz taşınmazlar üzerinde hak iddiaları

En Sık Karşılaşılan Tapu ve Miras Uyuşmazlıkları

• Tapu iptal ve tescil davası
• Muris muvazaası (mirastan mal kaçırma) davası
• Ortaklığın giderilmesi (izale-i şüyu) davası
• Kadastro ve sınır ihtilafları
• Tapusuz taşınmazlar üzerindeki hak talepleri
• Tenkis davası (saklı pay ihlali)
• Gaiplik sonrası mal paylaşımı sorunları
• Vasiyetnamenin iptali veya geçersizliği
• Mirastan mal kaçırma nedeniyle tasarrufun iptali
• Paylı mülkiyetin kötüye kullanılması

1.Tapu İptal ve Tescil Davası

Nedir?
Tapu iptal ve tescil davası, tapu kaydının hileli veya hatalı olarak oluşturulması durumunda açılır. Amaç, gerçek hak sahibine tapunun tescilidir.

Hangi durumlarda açılır?

• Sahte satış veya bağış işlemleri
• Mirasçıların bilgisi dışında yapılan tapu devri
• Resmi evrakta sahtecilik

Dayanak Mevzuat:

• Türk Medeni Kanunu m. 1025
• Yargıtay İçtihatları

Kanıtlar:

• Tapu kayıtları
• Tanık beyanları
• Bilirkişi raporları

2.Muris Muvazaası Davası (Mirastan Mal Kaçırma)

Nedir?
Muris muvazaası davası, görünürdeki satış işleminin gerçekte bağış olduğunu ve mirasçıların haklarının ihlal edildiğini ileri sürerek açılır.

Hangi durumlarda açılır?

• Miras bırakan malını bir çocuğuna devretmişse
• Diğer mirasçılar dışlanmışsa
• Görünürde satış yapılmış ancak bedel ödenmemişse

Dayanak Mevzuat:

• Yargıtay HGK Kararları
• TMK m. 1 ve 1025

3.Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası

Nedir?
Ortaklığın giderilmesi davası, hissedarların taşınmazı paylaşamaması durumunda ortaklığı sona erdirir. Bir taşınmazın birden fazla kişi adına tapulu olması (hisseli mülkiyet) durumunda, hissedarlar taşınmazı birlikte kullanamıyor veya paylaşamıyorsa açılır.

Ne şekilde sonuçlanır?

• Aynen taksim (fiilen bölünerek paylaşma)
• Satış suretiyle taksim (mahkemece satış)

Dayanak Mevzuat:

• TMK m. 698
• HMK m. 105

4.Kadastro ve Sınır İhtilafları

Nedir?
Kadastro ve sınır ihtilafı davaları, sınırların hatalı belirlenmesi nedeniyle açılır ve yeni sınır tespitiyle sonuçlanır.

Dava Türleri:

• Kadastro tespitine itiraz
• Tapu iptal ve tescil
• Sınır düzeltim davaları

Kanıtlar:

• Harita mühendislerinin raporları
• Komşu parsellerin ölçümleri
• Tanıklar

5.Tapusuz Taşınmazlar Üzerindeki Hak Talepleri

Nedir?
Tapuda kayıtlı olmayan ancak yıllarca kullanılan taşınmazlar için, mülkiyet hakkı kazanma amacıyla dava açılır. Tapusuz taşınmazlar için zilyetliğe dayanarak tescil davası açılabilir. Mahkeme mülkiyeti tanır.

Dava Türü:

• Kazandırıcı zamanaşımı yoluyla tapu tescil davası

Dayanak Mevzuat:

• TMK m. 713
• Kadastro Kanunu m. 14

Kanıtlar:

• Tanıklar
• Vergi, su, elektrik kayıtları
• Fiili zilyetlik

6.Tenkis Davası (Saklı Payların Korunması)

Nedir?
Miras bırakan kişinin saklı paylara (örneğin çocuklarına) zarar verecek şekilde yaptığı bağışlar varsa, bu işlemlerin iptali istenir.

Kim açabilir?

• Saklı pay sahibi olan mirasçılar (örneğin çocuk, eş)

Mevzuat:

• TMK m. 506-571

7.Vasiyetnamenin İptali veya Geçersizliği

Nedir?
Geçersiz vasiyetnamelere karşı iptal davası açılarak miras paylaşımı yeniden yapılabilir. Usule uygun düzenlenmeyen ya da kişinin akıl sağlığı yerinde değilken yazdığı vasiyetin iptali istenir.

Süre:

• 1 yıl içinde açılmalıdır

8.Mirastan Mal Kaçırma Nedeniyle Tasarrufun İptali

Nedir?
Mirasçının alacaklısı, borçlunun mirastan mal kaçırmak için yaptığı işlemlere karşı bu davayı açar.

Dayanak:

• İcra ve İflas Kanunu m. 277 vd.

Sık Sorulan Sorular

Tapu iptal davası nedir?
Gerçek hak sahibine tapunun geri kazandırılması için açılan davadır.

Muris muvazaası davası ne kadar sürer?
Delil durumuna göre 1-3 yıl arası sürebilir.

Ortaklığın giderilmesi davasında ne olur?
Taşınmaz satılır veya bölünerek paylaşılır.